Hawliau dynol ac urddas

Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i hyrwyddo hawliau, urddas ac annibyniaeth pobl sy’n byw gyda dementia.

Cynllun Gweithredu Cymru ar gyfer Dementia

Mae Cynllun Gweithredu Cymru ar gyfer Dementia wedi mabwysiadu egwyddorion y datganiadau dementia isod:

Mae gennym yr hawl i gael ein hadnabod am bwy ydyn ni, i wneud dewisiadau am ein bywydau gan gynnwys cymryd risgiau, a gallu cyfrannu at gymdeithas. Ni ddylai ein diagnosis ein diffinio ni, ac ni ddylem fod â chywilydd ohono
Mae gennym hawl i barhau â bywyd o ddydd i ddydd a bywyd teuluol, heb ragfarn neu gost annheg, i gael ein derbyn a’n cynnwys yn ein cymunedau a pheidio â byw mewn unigedd neu unigrwydd
Mae gennym hawl i gael diagnosis cynnar a chywir, a derbyn gofal a thriniaeth ar sail tystiolaeth, sy’n briodol, tosturiol ac wedi ei hariannu’n iawn, gan bobl sydd wedi eu hyfforddi ac sy’n ein deall ni ac yn deall sut mae dementia’n effeithio arnon ni. Rhaid i hyn ateb ein gofynion, ble bynnag yr ydym yn byw
Mae gennym hawl i gael ein parchu, a’n cydnabod fel partneriaid mewn gofal, i gael addysg, cymorth, gwasanaethau a hyfforddiant sy’n ein galluogi i gynllunio a gwneud penderfyniadau ynglŷn â’r dyfodol
Mae gennym hawl i wybod am ymchwil sy’n edrych ar achos, gwelliant a gofal dementia a phenderfynu a ydym eisiau bod yn rhan ohono a chael ein cynorthwyo i gymryd rhan.

Datganiad o Hawliau Pobl Hŷn yng Nghymru

Bydd Datganiad o Hawliau Pobl Hŷn yng Nghymru (Llywodraeth Cymru, 2014) hefyd yn amddiffyn ac yn gwella hawliau pobl hŷn ledled Cymru ac yn herio rhagfarn drwy’r egwyddorion canlynol.